ÇFARË MUND TË BËNI PËR TË MBROJTUR MJEDISIN TONË DETAR
Mjedisi ynë i oqeanit po ndryshon
Ujërat e oqeanit rreth Zelandës së Re po bëhen më të ngrohta dhe më acid. Ndërsa ngrohen ata kanë më pak aftësi të thithin gazrat serë si dioksidi i karbonit. Ato gjithashtu zgjerohen ndërsa ngrohen gjë që çon në ngritjen e nivelit të detit dhe dëmtimin e tokës dhe mjedisit tonë detar.
Ndotja në tokë ndikon gjithashtu në ujërat e oqeanit tonë dhe jetën detare. Pëlhura të tilla si plastika dhe kimikatet lahen në ujërat e dushur dhe në lumenjtë që derdhen në det. Ndikimi varet nga lloji dhe shkalla e ndotjes dhe nga vendi ku ndodh ndotja. Disa mjedise detare dhe jeta detare janë më të ndjeshme se të tjerët ndaj ndotjes.
Çfarë mund të bëni për të ndihmuar
Mbrojtja e mjedisit tonë detar është thelbësore për mirëqenien e detit, jetën detare që ai mbështet dhe ne. Oqeani më i pastër do të thotë që mund të vazhdojmë të shijojmë plazhet tona për not, peshkim dhe rekreacion.
Ka shumë që mund të bësh, ose vetë ose në një grup, për të bërë një ndryshim.
1. Ulni emetimet tuaja.
2. Merrni pjesë në një pastrim plazhi.
3. Ulni mbeturinat dhe ricikloni.
4. Sigurohuni që vetëm shiu të zbresë ujin e stuhisë.
5. Ndihmoni të kujdeseni për një rrjedhë lokale.
6. Bëni një ndryshim në plazhin tuaj lokal.
1. Ulni emetimet tuaja
Ulni ne maksimum ose zvogëloni emetimet e gazit tuaj nga përdorimi i energjisë.
2. Merrni pjesë në një pastrim plazhi
Mbledhja e mbeturinave është një mënyrë e thjeshtë për të zvogëluar ndotjen në plazhet dhe oqeanet tona. Ju mund të zgjidhni të bashkoheni me një pastrim plazhi ose liqeni.
Kontrolloni faqet e internetit të Dashurisë në ujrat, bregdetin, liqejt, lumejt dhe brigjet dhe pastroni ato në grupe. Nëse nuk ka ndonjë grup të organizuar në zonën tuaj, organizoje një të tillë.
3. Ulni mbeturinat dhe ricikloni
Nëse zvogëlojmë sasinë e mbeturinave që bëjmë në tokë ka të ngjarë që do të ketë më pak në lumej, liqej, detna dhe oqeane.
Ju mund të zvogëloni mbeturinat duke ricikluar letër, qelqi, kanaçe dhe disa plastikë. Ju gjithashtu mund të kompostoni copëza ushqimore dhe të gjeni mënyra për të ripërdorur disa nga mbeturinat tuaja.
Shumë njerëz dhe organizata po ndihmojnë për të zvogëluar sasinë e mbeturinave që krijojmë.
Për shembull:
Riciklimi dhe përdorimi i materialeve të ricikluara kur bëni produkte
Pakësimi i paketimit. MfE është duke punuar me bizneset e Zelandës së Re për të zvogëluar paketimin e produkteve të tyre.
4. Sigurohuni që vetëm uji i shiut të kullohet nga stuhia.
Njëra nga mënyrat që mbeturinat të përfundojnë ne ujrat e oqeaneve tona të jet stuhitë e fuqishme, Këto stuhi mbledhin dhe heqin ujërat e shiut nga rrugët tona dhe i dërgojnë ne ujrat e oqeaneve. Fatkeqësisht, çdo gjë e mbledhur nga ujërat e shiut ndërsa udhëton nëpër rrugë dhe poshtë ulluqeve - si pirja e cigareve, vaji nga veturat dhe copa të tjera mbeturinash - gjithashtu shkon në ujërat e dëborës. Kullon më pas transportojnë këtë përzierje të ujit të shiut dhe mbeturinave në përrenjtë dhe lumenjtë tanë. Këto përrenj dhe lumenj derdhen në oqeanet tona dhe këtu mund të përfundojnë mbeturinat. Më pak mbeturina në rrugë do të thotë që më pak mund të lahen duke kulluar ujërat e stuhisë.
Fëmijët në Shkollat e Auckland dekoruan një rrjedhje. Një mënyrë për të zvogëluar ndotësit që hyjnë në kanalet qe kullojnë ujërat e stuhisë është të kolektoni sasi të mëdha uji për të pastruar makinat, te ujitni fushat ose ta përdorni për përdorim shtëpiak ose industrial.
Një mënyrë argëtuese për të marrë mesazhin në lidhje me kullimet e ujit të stuhisë është të bëni një dekorim të kanalit të kullimit. Një fotografi ose një shenjë është vendosur pranë një kullimi për të kujtuar njerëzit se ajo që bie kullohet dhe shkon në përrenj dhe oqean. Pyetni këshillin tuaj nëse mund të dekoroni kanalet e kullimit te ujit afër jush.
5. Ndihmoni të kujdeseni për një rrjedhë lokale
Nëse mbeturinat përfundojnë në një rrjedhë ose lumë, ka shumë të ngjarë të përfundojnë në oqean. Ndotja e sedimenteve mund të ndodhë kur toka hyn në rrugët ujore që rrjedhin në det. Është e natyrshme që disa sedimente të hyjnë në oqean, por kur ka shumë bëhet problem. Ndotja e sedimenteve mund të rritet nga aktivitetet njerëzore, siç janë punimet tokësore afër përrenjve ose kur bimët afër rrjedhave janë hequr.
Të kujdesesh për lumenjtë mund të përfshijë marrjen e mbeturinave dhe / ose mbjelljen e pemëve pranë përroit - që quhet mbjellje ripariane. Bimët në brigjet e përrenjve ndihmojnë në mbajtjen e lumenjve dhe shtretërve të lumenjve së bashku, duke i bërë ato më të forta që ndalon pastrimin e tokës.
Të mbash së bashku me një grup për t'u kujdesur për një rrjedhë është kënaqësi. Këshilli juaj mund të sigurojë disa bimë, t'ju ndihmojë të kuptoni se si të kujdeseni për një rrjedhë dhe madje t'ju tregojë se si të testoni shëndetin e rrjedhës.
6. Bëni një ndryshim në plazhin tuaj lokal
Këshillat tanë rajonal monitorojnë pikat e njohura të notit gjatë verës dhe na tregoni nëse është e sigurt të notosh atje apo jo. Ata gjithashtu monitorojnë vendet e njohura të grumbullimit të butakëve dhe na tregoni nëse është e sigurt të hani butak nga këto zona.
Për të parë gjendjen e plazhit tuaj lokal, mund të vizitoni uebfaqen e këshillit tuaj rajonal - pothuajse të gjitha faqet e internetit të këshillit rajonal kanë aktualizuar informacione mbi vendet e njohura të notit. Zgjidhni faqen e internetit të këshillit tuaj rajonal.
Një mjet që mund t'ju ndihmojë të mësoni dhe monitoroni ekosistemin bregdetar dhe gjendja e tij është Metri Detare Squared [Detare Matare Squared website]. Ajo u krijua me fonde nga Fondi i Mjedisit në Komunitet dhe Universiteti i Otago. Ju gjithashtu mund të kërkoni nga familja dhe miqtë tuaj të përfshihen në uljen e ndotjes detare.
7. Bleni ushqim deti të qëndrueshëm.
Ju mund të zbuloni se cilat dyqane me pakicë grumbullojnë ushqime të qëndrueshme të detit - dhe ushqim tjetër